İSMAİL ŞAHİN – Sonbahar ve kış mevsimlerinde sofraların vazgeçilmezi turşuda Türkiye 2023 yılının 9 aylık döneminde 260 milyon dolarlık ihracata imza attı. 2022 yılının ocak – eylül döneminde 228 milyon dolar olan turşu ihracatı 2023 yılında yüzde 14 artış gösterirken, aynı zamanda Türkiye’nin 1 milyar 700 milyon dolarlık meyve sebze mamulleri ihracatında lider ürün grubu oldu. Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkan Yardımcısı ve Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, 2023 yılında 136 ülkeye turşu ihraç edildiğini ifade ederek şunları söyledi: “Kornişon, biber, lahana, karnabahar, domates, badem, mantar, pancar, soğan, sarımsak, tropikal meyveler başta olmak üzere 30’un üzerinde sebze ve meyvenin turşusunu üreterek ihraç ediyoruz. 2023 yılı sonunda Türkiye’nin ihracatının 400 milyon dolara, Ege Bölgesi’nin ise 300 milyon dolara çıkması için çalışmalarımızı sürdüreceğiz. 2024 yılında da turşu ihracatımızı 500 milyon doların üzerine taşımayı hedefliyoruz.”
En çok Almanya
Türkiye’nin turşu ihracatında ilk sıranın sahibi 118 milyon 200 bin dolarlık tutarla biber turşusu oldu. En çok tercih edilen turşu türlerinden kornişon turşusunun ihracatından 109 milyon 287 bin dolar döviz geliri elde edildi. Türkiye, diğer sebzelerden yapılan turşuların ihracatından 32 milyon doları hanesine yazdırdı.
2023 yılının ocak – eylül döneminde, Almanya 70 milyon dolarlık Türk turşusu talebiyle zirvede yer alırken, Hollanda 47 milyon dolarlık taleple ikinci sırada yer aldı. Türkiye, ABD’ye 32 milyon dolarlık, İngiltere’ye 25 milyon dolarlık, Romanya’ya ise 11 milyon dolarlık turşu gönderdi.
Tüketici nasıl anlar?
Doğal olmayan turşuyu tüketicinin de rahatça anlayabileceğine işaret eden Özcan şöyle konuştu: “Yediği zaman boğazını yakar, mideyi yakar, lezzetinden bile anlarsınız. Mesela, attıkları kimyasal öyle bir etki yapar ki salatalık da yeseniz aynı tadı alırsınız lahana da yeseniz aynı tadı alırsınız. Mesela bizim ürünlerimizde sarımsak alacalı olur, diğerlerine baktığınızda hepsi bembeyaz, biber esmer olur. Lahana sarı olur esmer olur, beyaz olmaz.”
İç pazarda da sınırları aştık
Geleneksel turşunun yanı sıra artık Türk tüketiciler, Kimchi, Soka, Jalopeno, Sauerkraut, Daikon turşusu, Tepache, Kvass gibi yabancı turşuları da büyük hacimde tüketir oldu. Kadıköy’deki Özcan Turşucusu’nun dördüncü kuşak temsilcisi Levent Özcan, Balkan lezzeti soka turşusuna göçmen pazarından bulduğu biberlerle 10 kavanoz üretimle başladığını, şimdi 10.000 kavanoz soka sattığını söyledi. Kimchi’de de 10 defa tarifi değiştirerek Türk damak tadını bulduklarını ifade eden Özcan, “Kimchi’de de 3.5 tonu aştık. Pancar Kvass hazırlarken peyniraltı suyu ile mayalıyoruz. Bir müşterimizle Tepache’yi ürettik. 4 çeşit Daikon turbu turşusu yaptık” diye konuştu.
En çok lahana, salatalık, pancar ve biber turşusunun talep gördüğünü ifade eden Özcan, “Bu aralar erik ve bamya turşusu aşırı talep görüyor. Ben 3-4 ay üretim yapıyorum, üç ay fermantasyon yapıyorum. Benden az kapla benden çok daha fazla üretim yapan var. Bazı firmalar var, turşuyu hazırlıyor ve gönderiyor, yolda olur diye düşünüyor” dedi.
