Seher Alp Duterte ile telefon görüşmesi yapan Şi, tarafların “ulaşılan fikir birliğinin yanı sıra iyi komşuluk ve dostlukla iş birliğine sadık kaldıklarını, görüş ayrılıklarını uygun şekilde ele almakta ısrar ettiklerini ve ortak kalkınma için birlikte çalışma konusunda ısrarcı olduklarını” söyledi.
Şi, “Güney Çin Denizi sorununu her iki tarafın da uygun bir şekilde ele alması, Çin-Filipinler iş birliğine önemli bir temel sağladı. Bu, iki halkın da yararına oldu ve bölgesel barış ve istikrarı etkin bir şekilde korudu.” ifadelerini kullandı.
Çin’in Filipinler’e yönelik politikasının sürekliliğini ve istikrarını koruduğunu belirten Şi, “(Çin) İlişkilerin sürekliğini ve sağlam gelişimini desteklemek ve sürekli yeni bir seviyeye ilerlemek için Filipinler ile birlikte çalışmaya hazır.” dedi.
Şi, Filipinler’in ABD ile arasındaki savunma iş birliği anlaşmasına da değinerek, son gelişmelerin “bölgesel güvenliğin askeri ittifakları güçlendirerek sağlanamayacağını” gösterdiğini belirtti.
Altı yıllık görev süresi haziranda dolacak Duterte, başkanlığının ilk yıllarında Rusya ve Çin ile yakın ilişkiler geliştirirken ABD’nin güvenlik politikalarını eleştiren bir tutum sergiliyordu.
Filipinler ve ABD arasında 1951’de imzalanan savunma iş birliği anlaşması, herhangi bir saldırı durumunda karşılıklı yardımda bulunulmasını öngörüyor.
ABD makamları da Güney Çin Denizi’nde oluşabilecek herhangi bir çatışma durumunda Filipinler’e her türlü askeri yardımı yapmaya hazır olduğuna dair açıklamalarda bulunmuştu.
– GÜNEY ÇİN DENİZİ ANLAŞMAZLIĞI
Çin, 1947’de yayımladığı haritayla egemenlik ihtilaflarının yaşandığı Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’i üzerinde hak iddiasında bulunurken, yeraltı kaynakları açısından zengin bölgede başta Filipinler olmak üzere aralarında Vietnam, Brunei ve Malezya’nın da bulunduğu komşu ülkelerle egemenlik tartışmaları yaşıyor.
Pekin yönetiminin, Güney Çin Denizi’ndeki egemenlik iddiasına dayanarak adalara üsler inşa etmesine, bölge ülkelerinin yanı sıra ABD de karşı çıkıyor.
Uluslararası kamuoyunda “Paracel” ve “Spratly” olarak bilinen takımadalar, Vietnam tarafından “Hoang Sa” ve “Truong Sa”, Çin tarafından ise “Şişa” ve “Nanşa” olarak adlandırılıyor.
Uluslararası Tahkim Mahkemesi, 2016’da Filipinler’in başvurusuyla Çin’in, Güney Çin Denizi’nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal zemini olmadığına karar vermişti.
